Başörtüsü sorunu denilince Türkiye’de akla gelen ikonik isim, inandıkları uğruna savaşmayı seçen, 19 Ağustos 1968, Ankara doğumlu Türk akademisyen, siyasetçi ve diplomat Merve Safa Kavakcı hakkında bilinmesi gerekenlerin olduğu yazımıza hoş geldiniz! İşte Merve Safa Kavakcı hakkında bilinmesi gereken 7 önemli gerçek…
1) Merve Kavakcı, Fazilet Partisi’nden 18 Nisan 1999 seçimlerinde İstanbul milletvekili olarak seçilmiştir. Merve Kavakcı’nın siyasi yolculuğu ve sonrasında Türkiye Büyük Millet Meclisi’nden (TBMM) çıkarılması, 2 Mayıs 1999 tarihindeki yemin törenine başörtüsü takarak çıkması nedeniyle büyük tartışmalara yol açmıştır.
Kavakcı’nın başörtüsü ile TBMM’ye gelme kararı, büyük bir tartışma başlatmıştır. Bu durum, Türkiye’de laiklik ilkesi ve başörtüsü meselesi gibi hassas konuların bir araya geldiği bir noktayı temsil etmiştir. Meclis içtüzüğüne göre, TBMM’ye başörtülü olarak giriş yapmanın yasak olduğu düşünülmüş ve bu nedenle Kavakcı, meclisten çıkarılmıştır. Fazilet Partisi, Kavakcı’nın parti yetkilisi veya sözcüsü olmadığını ve konuşmalarının parti adına yapılmadığını savunmuştur. Parti, başörtüsü hususunun, Kavakcı’nın kişisel tercihi olduğunu ve parti politikasını bağlamadığını belirtmiştir. Ancak, bu olay partiye yönelik eleştirilere ve tartışmalara neden olmuş ve parti ile Kavakcı arasındaki ilişkiler de dolayısıyla tartışmalı bir hal almıştır.
Ayrıca, Merve Kavakcı ABD vatandaşı olup bu durumu bildirmediği gerekçesiyle Bakanlar Kurulu kararıyla Türk vatandaşlığından çıkarılmıştır. Bu durum da tartışmalara yol açmış ve olayın daha geniş bir çerçevede ele alınmasına neden olmuştur.
2) 1999 yılında ABD’ye yerleşen Kavakcı, Washington’da George Washington Üniversitesi Uluslararası İlişkiler Fakültesi’nde öğretim üyesi olarak görev almaya başlamıştır. Daha sonra Üsküdar Üniversitesi Siyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler Bölümü’nün kadrosuna öğretim üyesi olarak dahil olmuş ve aynı üniversitenin Postkolonyal Çalışmalar Uygulama ve Araştırma Merkezi (PAMER) Müdürü olarak da görev almıştır. Bunların akabinde, 3 Temmuz 2017 tarihinde yayımlanan bir Bakanlar Kurulu kararıyla Kavakcı’nın Türk vatandaşlığının kaybedilmesine dair karar, 26 Mayıs’ta yine Bakanlar Kurulu tarafından yürürlükten kaldırılmıştır. Dışişleri Bakanlığı’nın yaz dönemi kararnamesiyle Kuala Lumpur Büyükelçiliği’ne atanmış ve 2 Haziran 2022 tarihine kadar bu görevi yerine getirmiştir.
3) ABD’den Türkiye’ye geri dönmesinden sonra Refah Partisi’ne katılmış ve kadın kollarında çalışmıştır. Refah Partisi’nin kapatılmasının ardından Fazilet Partisi’nde siyasete devam etmiş ve 1999 seçimlerinde İstanbul milletvekili olarak seçilmiştir. Fazilet Partisi’nin laik Cumhuriyet ilkesine aykırılık oluşturduğu iddialarıyla birlikte diğer suçlamalar da dikkate alınarak partinin kapatılması istemiyle Anayasa Mahkemesi’ne açılan davanın sonucunda, Kavakcı ve diğer parti yöneticileri hakkında beş yıl süreyle başka bir partiye üye olamama cezası verilmiştir. Merve Kavakcı, Fazilet Partisi’nden milletvekilliği seçildiği dönemin ardından ABD’ye yerleşmiş, akademik kariyer yapmış ve daha sonra Türkiye’ye dönerek Dış Politika Danışma Kurulu üyesi olarak atanmıştır. Ancak siyasi kariyeri boyunca yaşadığı tartışmalar ve partinin kapatılmasıyla ilgili süreçlerle de sık sık gündeme gelmiştir. 12 Ağustos 2022 tarihinde Cumhurbaşkanlığı tarafından Dışişleri Bakanlığı Dış Politika Danışma Kurulu’na üye olarak atanmıştır.
4) Kardeşi, Revza Kavakcı hakkında da bazı bilinmeyen iddialarda bulunulmaktadır. Bu iddialar oldukça ses getirmiştir. CHP Genel Başkan Yardımcısı Veli Ağbaba, Revza Kavakçı’nın ABD’de yazdığı doktora tezinin ablasının çalışmalarından alıntı olduğunu iddia ederek, “Siyaset Bilimi doktorası yaptığı üniversitede, kardeşi Merve Kavakçı da tez yazmış, çalışmıştır. Revza Kavakçı, İstanbul halkının 2,1 milyon lirasıyla Atatürk’e hakaretlerde bulunacak şekilde çalıntı tez yazmıştır. Kendisinin olduğu iddaa edilen tezin büyük bir çoğunluğu ablasının tezinden alıntılanmıştır. Tezini sanki kendisi değil de ablası yazmıştır. Tezin her sayfasında açık intihal bulunmaktadır” demişti.
Merve Kavakçı’nın kızı Mariam Kavakçı da Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın danışmanı olarak atanmıştır.
5) Merve Kavakcı, ayrıca birçok ulusal ve uluslararası gazete ve dergide makaleler yazmıştır. Yazılarında genellikle kadın hakları, İslam ve Batı ilişkileri, göç ve kimlik gibi konuları ele almıştır.
Başörtüsüz Demokrasi: Tarih İçinde Tarih, Örtünün Altında Kalanlar, Siyasetin Oyunu, Dünyanın Güzel İnsanları, Batı’da Müslüman Olmak, International Relations in a Global Village: Changing Interdependencies, Headscarf Politics in Turkey: A Postcolonial Reading gibi kitap çalışmaları bulunmaktadır.
6) Merve Kavakcı aynı zamanda birçok ödüle de sahiptir. Ankara Başkent Kadın Platformu Ulusal Gençlik Organizasyonun’da Yılın Annesi Ödülü almıştır. (1999, Türkiye).
Daha sonra ise; İnsanlığa Hizmet Ödülü: Haus der kulturellen Aktivitat und Toleranz (2000, Avusturya), İnsan Haklarının Gelişmesi ve Müslüman Kadının Güçlenmesi Çabalarının Tanınmasında Örnek Hizmet Ödülü Uluslararası Kadın ve Çocuk Derneği (2000, ABD)
En Başarılı Kadınların Tanınması NAACP/GWU (2004, ABD), Sosyal Adalet Takdirname Belgesi New York Universitesi (2006, ABD), Dünyanın En Etkili 500 Müslümanı (Georgetown University) (2009, ABD), Vefa Ödülü: İnsan Hakları ve Mazlumlar İçin Dayanışma Derneği (MAZLUMDER) (2011, Türkiye).
7) Merve Kavakcı, aynı zamanda insan hakları ve kadın hakları savunucusudur. Kadın hakları ve insan hakları savunucuları arasında aktif bir rol oynamıştır. Özellikle başörtüsü yasağına karşı mücadele etmiş ve başörtüsü yasağının insan hakları ihlali olduğunu savunmuştur.
