2024 yılı da maalesef geride bıraktığımız diğer yıllar gibi, hayatımızın belli dönemlerine iz bırakmış sanatçıların, politikacıların ve sporcuların hayatlarını kaybetmesiyle biz sevenlerinin üzüldüğü bir yıl oldu. Aralarında bazılarıyla belki çok geç tanışmıştık, belki de ilk günden itibaren bizlerin birer idolü haline gelmişlerdi. Belki yaşam tarzlarıyla belki de düşünceleri ve insanların hayatları üzerinde bıraktıkları etkilerle sonsuzluğa uğurladığımız bu yıldızlar, kim bilir bir ihtimal artık ebediyen hatırlanacaklardır. Bu liste özelinde alfabetik sırayla sizlerle paylaştığımız isimlerin, sizler için de saygı ve rahmet ile anılacak bireyler olduğunu düşünüyoruz. Hazırsanız başlıyoruz.
Kenan Işık – 29 Temmuz 2024 (76 yaşında)
Oyuncu, oyun yazarı ve idareci olarak gönül ve hizmet verdiği tiyatro kariyerinden sonra “Kim Milyoner Olmak İster” isimli yarışma programıyla tüm Türkiye’ye kendi tanıtan ve güleryüzlü mizacı, saygın karakteriyle geniş bir hayran kitlesine sahip olmuş sanatçıdır. 2014 yılında bir spor salonunun saunasında fenalaşıp dengesini kaybettiğinde kafasını yere vuran Işık, hemen hastaneye kaldırılmış fakat geçirdiği beyin kanaması sebebiyle bitkisel hayata girmiştir. Tam 10 yıl süren bu mücadelenin ardından aramızdan ayrılan Kenan Işık hep hatırlanacak değerlerimizin arasında yerini almıştır. Kendisi özellikle de 2000’li yılların başlarında katıldığı bir programda büyük bir içtenlikle Türkiye’nin neden kültür ve sanat toplumu olmayı başaramadığını dile getirmiş ve hem ferdi olduğu sanat camiasını hem de ülke bürokrasisini eleştirmiştir.
Muazzez İlmiye Çığ – 17 Kasım 2024 (110 yaşında)
“Yaşayan en büyük Sümerolog’u kaybettik”, “Sümeroloji, kraliçesini kaybetti”, gibi manşetler süsledi gazeteleri aramızdan ayrıldığı günün ardından. Evet, Türkiye Cumhuriyeti’nin bir çınarı daha 110 yaşında devrilmişti. Ünvanları ve de başarılarını anlatmak için kendisine özel bir makale yazmamız gerekir biliyoruz yine de Laiklik ve Kemalizm’in büyük savunucusu, kadın hakları ve sosyal adaletin sağlanmasına adanmış bir hayat. Bir çoğumuz bu ismi ilelebet hatırlayacak ve rahmetle anacaktır.
Shannen Doherty – 10 Haziran 2024 (53 Yaşında)
90’lı yılların sevilen oyuncusu Shannen Doherty, özellikle Beverly Hills, 90210 dizisindeki Brenda Walsh karakteriyle tanındı. Aynı dönemde Charmed dizisindeki rolüyle de büyüleyici bir performans sergileyen Doherty, güçlü ve ikonik bir figür haline geldi. Kariyeri boyunca hayranlarına güçlü kadın karakterlerin hikâyelerini anlatmayı başardı. Son yıllarında kansere karşı verdiği cesur mücadele, yalnızca bir sanatçı olarak değil, aynı zamanda bir savaşçı olarak anılmasını sağladı. Şeffaflığı ve azmiyle milyonlara ilham veren Doherty, ardında unutulmaz bir miras bıraktı.
Maggie Smith – 28 Temmuz 2024 (89 Yaşında)
İngiliz tiyatro ve sinema dünyasının dev ismi Maggie Smith, 60 yılı aşkın kariyeri boyunca büyüleyici performanslara imza attı. Harry Potter serisindeki Profesör McGonagall karakteriyle genç kuşakların sevgisini kazanan Smith, aynı zamanda Downton Abbey dizisindeki Violet Crawley rolüyle televizyon dünyasında unutulmaz bir iz bıraktı. İki Oscar ödülü sahibi olan Smith, yalnızca bir oyuncu değil, aynı zamanda tiyatro sahnelerinin vazgeçilmez bir sanatçısıydı. Karizması ve zarafetiyle sinema ve tiyatro dünyasına damga vuran bu efsanevi isim, sanat dünyasında her zaman hatırlanacak.
Alain Delon – 18 Ağustos 2024 (88 yaşında)
60’lı yılların başından 80’lere kadar uzanan dönemin belki de en beğenilen, en arzulanan ve en kıymetli görülen erkek figürü desek kendisi için haksızlık etmiş olmayız. Fransız aktör, dünya çapındaki ününün yanı sıra ülkemizde de o kadar sevilen ve gıpta ile bakılan bir oyuncuydu ki, isminin uzun yıllar boyunca “yakışıklı erkek” anlamına geldiğini düşünebilirdiniz. Dönemin gençleri ve hatta günümüzün orta yaşlı erkekleri bile hala yakışıklı ve çekici erkek tanımı için kendisini bir standart olarak benimsemektedir. 1991 yılında Fransa devleti tarafından Onur Nişanına layık görülen Delon gerçek bir havansever oluşundan dolayı Paris’te yaşamak yerine küçük bir kasabadaki arazisinde yaşamayı tercih etmişti. Her fırsatta gençlere sinemayla ilgilenmelerini tavsiye eden Delon aynı zamanda da aktörlüğü dünyanın en güzel mesleği olarak tanımlayacak kadar da işine aşık bir ikondu.
Jimmy Carter – 29 Aralık 2024 (100 yaşında)
Eski ABD başkanlarından Jimmy Carter bir çok sebeple listemizde kendine yer bulan isimlerden bir tanesi. Bildiğiniz üzere her yıl bir ABD başkanı aramızdan ayrılmıyor ve hatta 100 yaşını görmeden çoğunu kaybetmiş oluyoruz. 2024 yılının son günlerinde sonsuzluğu uğurlanan eski başkan ölüm tarihinden bir gün öncesine kadar hem yaşayan en yaşlı başkan hem de başkanlık görevinden ayrılmasının ardından en uzun süre hayatta kalan başkan olarak kırılması neredeyse imkansız rekorlara imza atmıştır. 4 yıl başkanlık görevini üstlenen Carter, 2002 yılında da Nobel Barış Ödülü’ne layık görülmüştür.
Franz Beckenbauer – 7 Ocak 2024 (78 yaşında)
Biz Türkler için futbol hep bambaşka bir yerde olmuştur. Kadın, erkek, genç, yaşlı, çocuk demeden her yaştan insan için bir tutkudan da ötedir. Evet kabul etmek gerekir ki, İstanbul klüpleridir esasen herkesin öncelikle tuttuğu takım, belki kendi şehrinin takımına sevgi besliyordur ama Üç Büyükler’in yeri başkadır bir çok futbolsever için. Yine de hangi renklere gönül vermiş olursa olsun, herkesin ortak tutkusu Türkiye A Milli Futbol Takımı’dır. İşte tam da bu yüzden Beckenbauer ismi hepimizin aklına kazınmıştır. Özellikle 80’li yıllarda henüz milli takımımız büyük Avrupa ülkeleriyle boy ölçüşebilecek güce erişmemişken, İngiltere ve Almanya takımlarına içten içe beslediğimiz hayranlığın vücut bulmuş haliydi kendisi. O kadar bizden birisi olmuştu ki kendisinden Yeşilçam filmlerinde bile bahseder olmuştuk. Almanya milli takımının bu efsane defans oyuncusu kariyerine hem Avrupa Şampiyonluğu hem de Dünya Kupası başarıları sığdırmış bir sporcuydu.
Genco Erkal – 31 Temmuz 2024 (86 yaşında)
Genco Erkal, tek kişilik oyunların ustası, belki de bu sene aramızdan ayrılan yıldızlar arasında hepimizin yüreğini en çok dağlayanların başında geliyordu. Bu ünvanla anılan Erkal, 1965 yılında Türkiye’de oynanan ilk tek kişilik oyunun da sahibiydi. 1959 yıllarında özel tiyatrolarda başlayan yürüyüşü, ülkemizdeki politik tiyatronun gelişiminde üstlendiği görevle devam etmişti. Aziz Nesin, Yaşar Kemal, Nazım Hikmet eserleri hep onun sahnesinde hayat bulmuş, hepimizin zihinlerine kazınmıştı. Sadece anadilinde değil aynı zamanda Fransızca ve İngilizce oyunlarda da sahne alan Erkal, sanat yönetmenliğinin beraberinde senfonik konserlerin anlatıcısı olarak da bilinmekte ve aranmaktaydı. 86 yaşında lösemi nedeniyle aramızdan ayrılan kıymetli sanatçımız tüm hayatı boyunca sergilediği politik duruşla yer yer politikacılarla da sorunlar yaşasa da Türk halkının kalbinde silinmeyecek bir yer kazanmıştır.
Mario Levi – 31 Ocak 2024 (66 yaşında)
Hem bir o kadar yabancıydı hem de bir o kadar tanıdık. Eminiz ki siz de yazar, gazeteci, öğretmen ve iletişim eğitmeni Mario Levi’nin ismini ilk duyduğunuzda bizim gibi kendisini İtalyan ya da İspanyol zannetmiş olabilirsiniz. Bilakis 1957 yılında hayata gözlerini İstanbul’da açan Sefarad Yahudisi bir ailenin çocuğu olan Levi eğitim hayatını da bu şehirde tamamlamış bir karakterdir. 1986 yılında Bir yalnız adam kitabıyla çıktığı yazarlık yolculuğunun son dönemecinde ise aramızdan ayrılışından bir yıl önce rafları süsleyen Çünkü Fısıltılar Vardı isimli kitabı bulunmaktadır. 31 Ocak 2024 tarihinde kansere yenik düşen yazarın naaşı da İstanbul’a defnedilmiştir.
Alice Munro – 13 Mayıs 2024 (92 yaşında)
Listemizde ismi çok tanıdık olan ama simasına belki de diğer ünlüler kadar aşina olmadığımız bir yazarımız bulunmakta. Evet, Alice Munro ismini okuduğunuzda, bu adı nereden hatırladığınızı hatırlamaya çalıştığınızın farkındayız. Sizleri daha fazla yormadan kendisinin Nobel Edebiyat ödüllü kısa öykü yazarı olduğunu söylemek isteriz. Munro, Kanada’ya Nobel ödülünü ilk kez getiren yazar olmasının yanı sıra, İsveç Akademisi tarafından da “Modern kısa öykünün efendisi” ünvanına layık görülmüştür. Onun için tüm eleştirmenler, koca bir romanı birkaç sayfaya sığdırabilen bir sihirbaz benzetmesini uygun görmüşlerdir. Edebiyata merak salmış ve yazma arzusunu kaleminin ucunda hisseden gençlerin ilham kaynağı olmuştur. Mütevazi yaşam tarzı ve istikrarlı üretim azmiyle de ilerleyen yaşlarında bile sevenlerini hikayelerinden mahrum bırakmamıştır.
