Nếu gần đây bạn cảm thấy mình tăng cân không rõ nguyên nhân, thay đổi tâm trạng hoặc khó đi vào giấc ngủ thì có thể bạn đang bị mất cân bằng hormone. Một trong những nguyên nhân của tình trạng này có thể là từ việc bạn đã tiêu thụ một số loại thức ăn có thể ảnh hưởng đến sự cân bằng hormone của cơ thể!
Mất cân bằng hormone gây triệu chứng gì?
Hormone là chất truyền tin hóa học của cơ thể, đi qua các cơ quan và mô khác nhau của cơ thể. Vì vậy, các hormone chịu trách nhiệm nhiều chức năng quan trọng như điều chỉnh quá trình trao đổi chất, kiểm soát tâm trạng và chức năng sinh sản.
Mất cân bằng hormone (hay còn gọi là mất cân bằng nội tiết tố) là khi cơ thể bạn có quá ít hoặc quá nhiều một hoặc nhiều loại hormone. Có nhiều dấu hiệu cho thấy cơ thể bạn đang mất cân bằng hormone, trong đó một trong những triệu chứng phổ biến là tăng cân hoặc giảm cân không rõ nguyên nhân. Khi bạn mất cân bằng hormone, quá trình trao đổi chất của bạn bị ảnh hưởng khiến bạn khó duy trì cân nặng mục tiêu.
Ngoài ra, bạn cũng có thể trải qua những thay đổi tâm trạng như cáu kỉnh, lo lắng và trầm cảm. Nó cũng ảnh hưởng đến năng lượng của bạn, khiến bạn cảm thấy mệt mỏi và chậm chạp. Một số triệu chứng khác của mất cân bằng hormone là da nổi nhiều mụn trứng cá và đặc biệt là chu kỳ kinh nguyệt không đều ở phụ nữ.
Nếu bạn nhận thấy những tình trạng này, bạn nên kiểm tra xem mình có đang tiêu thụ quá mức các loại thức ăn dưới đây không.
Sản phẩm từ sữa
Sữa được xem là nguồn canxi và protein tuyệt vời nhưng loại thức ăn này cũng có thể là nguyên nhân gây mất cân bằng hormone ở người sử dụng. Ngày nay, hầu hết các sản phẩm sữa bò đều có nguồn gốc từ những con bò được kích thích bằng hormone để tăng sản lượng sữa. Theo nhiều nghiên cứu, hầu hết các loại sữa bò đều chứa nhiều loại hormone như prolactin, estrogen, progesterone, corticoid, androgen, yếu tố tăng trưởng giống insulin-1 và prostaglandin. Kể cả sản phẩm sữa hữu cơ cũng có chứa các hormone tự nhiên như estrogen và progesterone, góp phần gây mất cân bằng hormone nếu tiêu thụ quá nhiều. Tiêu thụ nhiều sữa đồng nghĩa với việc bạn gián tiếp nạp những hormone đó vào cơ thể, từ đó làm mất cân bằng nội tiết của chính bạn. Đáng chú ý, hàm lượng hormone trong sữa nguyên kem, bơ và pho mát còn đáng lo ngại hơn vì estrogen và progesterone tan trong chất béo và cholesterol, trong khi những thực phẩm này có hàm lượng cholesterol cao hơn các sản phẩm từ sữa ít béo khác.
Theo một nghiên cứu, sau khi tiêu thụ 600 mL sữa bò, những người tham gia có tình trạng mất cân bằng hormone và có thể ảnh hưởng tiêu cực đến khả năng sinh sản của nam giới. Ở Hoa Kỳ, Iran và Tây Ban Nha, những người uống sữa được ghi nhận tình trạng chất lượng tinh trùng giảm, tăng nguy cơ ung thư tuyến tiền liệt và tinh hoàn.
Thực phẩm không an toàn
Bên cạnh sữa, việc tiêu thụ những sản phẩm trứng, thịt, cá và rau được nuôi trồng không an toàn đều sẽ khiến bạn mất cân bằng hormone. Ở các trại chăn nuôi không an toàn, động vật đẻ trứng, động vật lấy thịt và cá có thể đều được kích thích bằng các loại hormone tăng trưởng và kháng sinh để tăng sản lượng. Đây là những hóa chất gây rối loạn nội tiết nên khi gián tiếp đi vào cơ thể bạn qua đường ăn uống sẽ khiến nồng độ các hormone estrogen và progesterone hỗn loạn. Đặc biệt, cá nuôi có rất nhiều PCB và thủy ngân, là hai chất gây rối loạn nội tiết tố rất mạnh. Ngoài ra, thuốc trừ sâu và hóa chất được sử dụng trong trồng trọt cũng là các chất gây rối loạn nội tiết. Vì vậy, bạn nên ưu tiên các nguồn thịt cá được nuôi trong môi trường tự nhiên và các loại rau củ quả được trồng theo quy cách hữu cơ.
Thịt đỏ
Trong một nghiên cứu năm 2019, các nhà nghiên cứu phát hiện ra rằng, so với những người ăn ít hơn một khẩu phần thịt đỏ mỗi tuần, khả năng mắc bệnh lạc nội mạc tử cung ở những phụ nữ ăn nhiều hơn hai khẩu phần thịt đỏ mỗi ngày cao hơn đến 56%. Theo các chuyên gia y tế, thịt đỏ làm tăng nồng độ hormone sinh sản estrogen ở nữ, góp phần gây nên bệnh.
Caffeine
So với nam giới, caffeine có tác động mạnh hơn và kéo dài hơn đối với phụ nữ. Caffeine có thể làm trầm trọng thêm tình trạng u nang, điều này không tốt với những phụ nữ mắc hội chứng buồng trứng đa nang, u nang buồng trứng chức năng, lạc nội mạc tử cung, u xơ tử cung và u xơ tuyến vú. Không chỉ vậy, uống cà phê vào buổi sáng cũng có thể làm rối loạn toàn bộ hệ thống nội tiết trong suốt 24 giờ. Caffeine cũng làm cạn kiệt các vi chất dinh dưỡng và khoáng chất thiết yếu mà chúng ta cần để tạo ra hormone hạnh phúc. Ngoài ra, caffeine làm giảm sản xuất hormone gây ngủ melatonin và tăng sản xuất hormone gây căng thẳng cortisol, phá vỡ sự cân bằng tự nhiên của chúng trong cơ thể, từ đó ảnh hưởng tiêu cực đến nhịp sinh học của người dùng.
Cây thuộc họ cà
Nếu ai đang là fan của các loại cây họ cà như ớt chuông, khoai tây trắng, cà tím và cà chua, hãy cân nhắc hơn trong việc cắt giảm chúng về mức vừa phải trong thực đơn hàng ngày. Các loại cây này có chứa một số hợp chất có thể gây viêm, kích hoạt phản ứng tự miễn dịch ở tuyến giáp và khớp. Cả tình trạng viêm và mất cân bằng tự miễn dịch đều không có lợi cho hoạt động cân bằng hormone trong cơ thể.
Sản phẩm đậu nành
Có nhiều tranh cãi liên quan đến tác động của đậu nành và các sản phẩm từ đậu nành với cơ thể. Một số báo cáo cho rằng đậu nành giàu isoflavone, một loại hoạt chất có nguồn gốc thực vật có tác dụng giống như estrogen, giúp cân bằng hormone ở phụ nữ đang trong thời kỳ tiền mãn kinh và mãn kinh. Một nghiên cứu cho thấy, những phụ nữ có chế độ ăn thực vật giàu đậu nành trong 12 tuần đã giảm 79% tổng số cơn bốc hỏa. Tuy nhiên, cũng có nghiên cứu chỉ ra đậu nành nằm trong danh sách các loại thực phẩm có thể gây mất cân bằng nội tiết tố. Đậu nành chứa phytoestrogen, là hợp chất “bắt chước” tác dụng của estrogen trong cơ thể. Do đó, khi tiêu thụ nhiều đậu nành, cơ thể cảm tưởng rằng đã có đủ nguồn cung cấp hormone sinh dục, từ đó sẽ sản xuất ít estrogen hơn. Điều này sẽ gây mất cân bằng nội tiết tố và khiến chu kỳ rụng trứng bị gián đoạn, đặc biệt cũng có thể ảnh hưởng đến sức khỏe sinh sản về lâu dài.
