Xà lách là loại rau sống được ưa chuộng trong các bữa ăn của các gia đình Việt, đặc biệt đối với các chị em phụ nữ có ý định giữ dáng, giảm cân. Tuy nhiên, việc lạm dụng loại rau này sẽ khiến một số người gặp phải vấn đề sức khỏe nghiêm trọng.
Lợi ích khi ăn xà lách
Trong các bữa ăn, xà lách thường được sử dụng kèm với các món nước, món cuốn, salad hoặc đồ nướng. Xà lách có lượng calo rất thấp nhưng lại là nguồn cung cấp chất xơ, vitamin A và betacarotene với đặc tính chống oxy hóa tuyệt vời. Loại rau sống quen thuộc này cũng chứa một lượng lớn vitamin K, C, B-6, E, folate, canxi, sắt, magie, phốt pho, kali, natri và kẽm, v.v.
Bên cạnh tác động tích cực đối với việc giữ dáng và làm đẹp da, rau xà lách mang lại nhiều lợi ích sức khỏe.
Giải quyết chứng mất ngủ
Từ thời trung cổ, xà lách đã được sử dụng để làm giảm chứng mất ngủ. Khi cắt hoặc bẻ lá xà lách, bạn sẽ thấy một chất lỏng màu trắng được tiết ra có tên gọi là lactucarium. Đây là chất có đặc tính an thần và thúc đẩy giấc ngủ giống như thuốc phiện nhưng không có tác dụng phụ. Ngoài ra, xà lách còn chứa một chất khác gọi là lactucin, có tác dụng giúp đầu óc thư giãn, gây buồn ngủ.
Chống lại tế bào ung thư
Một lượng lớn các hợp chất phenolic có trong xà lách giúp các nhà khoa học giải thích khả năng chống ung thư của loại rau này. Cụ thể, rau xà lách có khả năng ức chế sự phát triển và nhân lên của các tế bào ung thư trong cơ thể. Ngoài ra, loại thực phẩm này cũng có thể giúp loại bỏ các tế bào ung thư khiếm khuyết khỏi cơ thể. Một nghiên cứu khác cho biết, xà lách chứa nhiều flavonoid – một chất giúp bảo vệ cơ thể khỏi bệnh ung thư phổi và khoang miệng.
Cải thiện sức khỏe tim mạch
Mức cholesterol xấu cao trong cơ thể có thể dẫn đến các bệnh tim mạch. Tuy nhiên, vitamin C và betacarotene trong xà lách có thể phối hợp với nhau để ngăn ngừa sự hình thành mảng bám trong thành động mạch, bảo vệ sức khỏe trái tim. Ngoài ra, vitamin C trong xà lách cũng có có tác dụng làm giảm độ cứng động mạch và hỗ trợ điều trị bệnh tim mạch.
Bên cạnh đó, xà lách cũng rất giàu kali, có tác dụng làm giảm huyết áp và ngăn ngừa bệnh tim. Một nghiên cứu về chế độ ăn uống, ung thư và sức khỏe của Đan Mạch đã chứng minh, những người ăn nhiều rau xanh, đặc biệt là xà lách có nguy cơ mắc bệnh tim mạch thấp hơn.
Ngăn ngừa bệnh thần kinh và Parkinson
Các hợp chất phenolic có trong xà lách có đặc tính chống oxy hóa và ngăn ngừa thoái hóa tế bào thần kinh, giúp bảo vệ não khỏi các nguy cơ gây hại. Xà lách cũng rất giàu nitrat, có thể được chuyển đổi thành oxit nitric trong cơ thể, giúp truyền tín hiệu tế bào và thúc đẩy chức năng nội mô, chức năng đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì khả năng nhận thức và hạn chế các rối loạn thần kinh khác liên quan đến lão hóa. Ngoài ra, những loại xà lách có màu đỏ tím thường có nồng độ anthocyanin cao. Đây là những phân tử chống oxy hóa có tác dụng đáng kể trong việc hỗ trợ giảm nguy cơ mắc bệnh Parkinson và Alzheimer.
Tăng cường sức khỏe mắt
Xà lách có chứa zeaxanthin, một chất chống oxy hóa có tác dụng ngăn ngừa thoái hóa điểm vàng liên quan đến tuổi tác. Ngoài zeaxanthin, xà lách và các loại rau có màu xanh đậm còn có chứa sắc tố lutein, có vai trò quan trọng trong việc tăng cường ngăn chặn quá trình đục thủy tinh thế và cải thiện chức năng mắt.
Những nhóm người nên tránh xa xà lách
Mặc dù mang lại nhiều lợi ích dinh dưỡng và sức khỏe, loại rau này có thể gây ra những tác dụng phụ nguy hiểm đối với sức khỏe của những nhóm đối tượng sau đây.
Người mắc chứng rối loạn tiêu hóa
Trái với suy nghĩ của nhiều người, xà lách không phải thực phẩm tốt cho những người bị rối loạn tiêu hoá. Xà lách chứa một lượng lớn chất xơ nên có thể dẫn đến các triệu chứng đầy hơi, co thắt dạ dày, tiêu chảy, đặc biệt nếu bạn có hệ tiêu hóa nhạy cảm.
Người dùng thuốc chống đông máu
Theo Viện Linus Pauling, xà lách có lượng vitamin K dồi dào, là mối lo ngại đối với những người dùng thuốc chống đông máu. Những người đang dùng thuốc này nếu ăn nhiều rau xà lách sẽ ảnh hưởng tới hiệu quả của thuốc, thậm chí, có thể dẫn đến tình trạng máu đông cục.
Người già, trẻ em và phụ nữ mang thai
Các loại rau ăn sống như xà lách thường chứa một lượng lớn vi khuẩn và ký sinh trùng gây hại như E. coli và Salmonella. Những vi khuẩn này thường bám vào bề mặt lá hoặc xâm nhập vào bên trong lá xà lách. Bất cứ ai cũng có thể có nguy cơ bị nhiễm vi khuẩn E.coli từ xà lách, nhưng người già, trẻ em, phụ nữ mang thai và những người có hệ miễn dịch bị suy giảm là nhóm người cần đề phòng cao hơn vì có nguy cơ cao gặp các triệu chứng nghiêm trọng hơn.
Người bị suy thận
Với những người mắc chứng suy thận, thận không thể loại bỏ các chất kali và phốt pho dư thừa theo đường tiểu. Xà lách lại là thực phẩm giàu kali và phốt pho, do đó, người bị suy thận nên cân nhắc và xin ý kiến bác sĩ nếu muốn sử dụng xà lách.
Lưu ý khi vệ sinh xà lách
Để làm sạch rau xà lách, trước tiên, bạn cần loại bỏ những lá bên ngoài và những lá bị rách, dập. Sau đó, bạn nên rửa sạch rau xanh dưới vòi nước chảy mạnh, đồng thời dùng tay chà nhẹ lên bề mặt lá. Các chuyên gia y tế khuyến cáo, bạn không nên ngâm rau sống trong thau chứa đầy nước, vì vi khuẩn từ một lá có thể lây lan sang các lá khác qua đường nước. Sau khi rửa sạch xà lách dưới vòi nước chảy mạnh, bạn có thể ngâm xà lách trong một chậu nước sạch có pha chút muối để diệt khuẩn. Sau đó, hãy vẩy khô xà lách hoặc dùng khăn lau khô rau. Các bước vệ sinh kỹ càng này sẽ giúp các tín đồ mê rau sống loại bỏ phần nào vi khuẩn có trên xà lách.
