ถ้าเปรียบเทียบร้านกาแฟโบราณกับร้านกาแฟใหญ่ตามห้างเรามักจะพบว่าเมนูบางอย่างแม้ชื่อจะต่างกัน แต่ลักษณะคล้ายกันไม่ผิดเพี้ยนยกตัวอย่างเช่น อเมริกาโน่กับโอเลี้ยงที่ทุกคนต่างก็รู้ว่าทั้งสองแบบก็คือกาแฟดำไม่ใส่น้ำตาลเหมือนกัน แล้วมันแตกต่างกันยังไงล่ะ? งั้นมาหาคำตอบไปพร้อมกันเลย!
อเมริกาโน
กาแฟดำ หรืออีกชื่อตามสไตล์ตะวันตก คืออเมริกาโน่เป็นกาแฟสดที่ได้มาจากการชงด้วยกาแฟคั่วบด หรือจะเป็นกาแฟซองธรรมดาที่ไม่ได้เติมนมหรือน้ำตาลลงไป ซึ่งหลัก ๆ จะเป็นเอสเปรสโซ่ 1 ช็อตกับน้ำเพื่อให้เจือจางสำหรับแบบร้อน แต่แบบเย็นอาจจะมีการผสมน้ำเชื่อมเพิ่มรสหวานลงไปด้วย
โอเลี้ยง
โอเลี้ยง เครื่องดื่มชนิดนี้มีที่มาจากภาษาจีนแต้จิ๋ว คำว่า “โอ” แปลว่าดำ คำว่า “เลี้ยง” แปลว่าเย็น ดังนั้นโอเลี้ยงจึงหมายถึงเครื่องดื่มเย็นสีดำ โอเลี้ยงมีส่วนผสมมาจากผงกาแฟเช่นเดียวกัน แต่เป็นผงกาแฟที่ใช้ชงแบบโบราณ โดยการนำเอาเมล็ดกาแฟที่ผ่านการบดแล้วมาผสมกับเมล็ดข้าวโพด มะขามคั่ว และอื่น ๆ อีกมากมาย
ส่วนผสมเหล่านี้จะถูกนำไปคั่วลงในกระทะ จุดน่าสนใจของเครื่องดื่มนี้ว่าจะเด่นหรือจะดับก็มาจากขั้นตอนการคั่วในกระทะนั่นเอง ในระหว่างการคั่วจะมีการผสมน้ำเชื่อม และเนยลงไปด้วย เป็นตัวช่วยเสริมกลิ่นหอม พร้อมรสชาติเบา ๆ เหมือนคาราเมลจากน้ำตาลไหม้ เมื่อได้ที่แล้วก็นำไปบดเป็นผงสำหรับใช้ชงเป็นโอเลี้ยง หากเป็นการชงเติมน้ำแข็ง เราก็เรียกกันว่าโอเลี้ยงตามปกติ แต่ถ้าชงแบบร้อนจะรู้จักกันในชื่อว่า โอยั๊วะ
ความแตกต่างของอเมริกาโน่กับโอเลี้ยง
สรุปกันง่าย ๆ จะเห็นได้ว่ากาแฟดำกับโอเลี้ยง แตกต่างกันที่ส่วนประกอบในผงกาแฟที่นำมาใช้ในการชง ในขณะที่อเมริกาโน่แบบสากล เป็นกาแฟที่ได้จากเมล็ดกาแฟคั่วบดล้วน ๆ ไม่มีเมล็ดอื่นหรือการเติมน้ำเชื่อมผสมลงไป แต่โอเลี้ยงกลับเต็มไปด้วยการคั่วพร้อมส่วนผสมอื่น ๆ มากมาย ความต่างของมันจึงเป็นเรื่องของรสชาตินั่นเอง ถึงแม้ว่าจะวางอเมริกาโน่กับโอเลี้ยงติดกัน สีเหมือนกัน ก็ไม่ต้องกลัวจะแยกไม่ออกอีกแล้วล่ะ แม้จะไม่มีส่วนผสมของนมหรือน้ำตาล หรือจะเป็นสีเดียวกัน แต่ด้วยรสชาติของส่วนผสมที่ได้มาของโอเลี้ยงก็เห็นได้ชัดแล้วว่าต่างกันอย่างมากมายเลยทีเดียว